Pozu Santa Bárbara

Horariu

Martes a vienres: 16:30h a 20:00h
Sábadu y domingu: 11:00h a 14:00h y 16:30h a 20:00h

Emplazamientu
Instalación
Equipu Creativu
Audioguíes

El pozu Santa Bárbara (o La Rebaldana) ye un símbolu na hestoria industrial d’Asturies: tamién foi’l primeru n’algamar la declaración de Bien d’Interés Cultural en Asturies. En 1913, Hulleres del Turón determinó entamar la so profundización, nomándolu entós “nuevu campu d’esplotación”. Yera’l primeru pozu vertical pa la estracción de hulla d’esta conca y fízose con ambición: un pozu doblíu, que algamó inicialmente los 115 metros de fondura y que daba serviciu a tres plantes, colos sos respectivos castilletes que se recorten nel cielu. Tamién se previó garantizar la mecanización de los trabayos, permitiendo l’usu xeneralizáu de martiellos picadores. Entró en serviciu hacia 1925 y la producción detúvose 70 años depués. 115 son tamién les persones fináes en accidente mineru nesti llugar.

Los castilletes que vemos güei nun son los orixinales, sinon el resultáu de la reprofundización (calar a cotas más baxes pa algamar nuevos estratos de carbón), lo que forzó a remocicar les instalaciones. D’ehí deriva esi aspectu depuráu, propiu de la modernidá internacional, que-y dieron l’arquiteutu mierense Francisco González López-Villamil y el afamáu inxenieru Ildefonso Sánchez del Río.

Entá podemos apreciar la evolución de les instalaciones: delante del castillete del pozu principal, de color azul intensu, el pavimentu de lladriyu vistu de la plaza de maniobres ye centenariu. El embarque, una especie de tingladu alzaú sobre celosíes metáliques remachaes, agospia l’accesu al pozu principal y sirvió pa la estracción. El castillete soldáu de 1962 fíxose nun taller xixonés, dándolu serviciu un poderosu motor instaláu na casa de máquines que se pue ver agora fuera del recintu, anque taba conecta funcionalmente, claro.

El gran bloque central, con dos volúmenes torreáos nos estremes (fueron les antigües cases de máquines), dispunxo nel centru d’una nave pa allugar los compresores y el grupu convertidor. Nel otru estremu, un castillete antiguu remocicáu (como l’otru, rotáu 180º) dio serviciu al otru pozu, que tamién se usó pa meter madera. La zona pa l’almacenamientu de la madera (lo que equí llamamos plaza de la madera) taba xusto detrás y embaxo del bloque que agospia’l so motor.

Quiciabes sorprenda’l pequeñu edificiu que vemos a la derecha de l’entrada principal: ye l’únicu que caltién l’aspectu orixinal, un coquetu pabellón que guareció les turbines de ventilación, imprescindibles pa la circulación del aire dientro.

Esa sala de compresores ye güei, tres la intervención firmada por José Ramón Fernández Molina, un espaciu versátil que – anque de propiedá de HUNOSA, ye xestionáu pol Conceyu de Mieres – y sirvió como centru cultural: en ochobre de 2021 abrió les sos puertes al públicu y acoyó diverses intervenciones artístiques, nes que l’accesu llibre a la creación d’avanzada nuna antigua área de trabayu constitúi una alternativa pal aprovitamientu del espaciu industrial. La versatilidá de lo que foi un “templu” pa les máquines probóse nesti tiempu, nel que miles de persones cruciaron el valle pa conocer esta propuesta cultural municipal.

Nun futuru prévense nuevos trabayos qu’incluyan un edificiu inmediu: l’Economatu (pue vese un óculu nel piñón, xusto a la derecha según entramos nel recintu). Foi un equipamientu crucial na vida diaria de les families mineres y contribúi a representar una dimensión fundamental del mundu del trabayu, como foi’l paternalismu empresarial presente nel consumu, la sanidá o la educación.